Wil je baby niet slapen? Dit kun je doen!

‘Slapen’ is waarschijnlijk het meest gegooglede woord door ouders. Niet alleen omdat je als ouder van een pasgeboren baby waarschijnlijk flink wat uurtjes slaap moet inleveren, maar ook omdat je kleine niet altijd uit zichzelf in slaap valt of de hele nacht doorslaapt. En dat kan je soms radeloos maken. Gelukkig zijn wij er voor je en we hopen dat deze adviezen en tips je helpen bij het verbeteren van de slaap van je baby.

Baby’s moeten nog leren slapen

Je staat er misschien niet bij stil, maar in slaap vallen en doorslapen zijn een vaardigheid. Een die je baby niet zomaar beheerst. Je hoort weleens van kinderen die vanaf de geboorte direct het klokje rond slapen en overdag ook probleemloos naar bed gaan, maar geloof ons, dat zijn echt de uitzonderingen. Vroeg of laat krijgt namelijk elke ouder waarschijnlijk te maken met een baby die niet wil slapen.

Twee dingen zijn belangrijk om de slaap van je pasgeboren baby te leren begrijpen. Je baby heeft namelijk nog een omgekeerd dag- en nachtritme en zijn of haar slaapcyclus is anders dan die van ons.

Omgekeerd dag- en nachtritme

Wanneer je baby geboren wordt, is het dag- en nachtritme vaak nog omgedraaid. Doordat je tijdens je zwangerschap overdag druk bezig was, wiegde je je kleine ongemerkt steeds lekker in slaap. En precies wanneer jij naar bed ging, werd je baby actief. Of niet? Je baby sliep in de baarmoeder waarschijnlijk veel overdag en minder in de nacht. Je kindje moet daarom in de eerste weken na de geboorte zijn dag- en nachtritme omdraaien. En dat kost even tijd.

Korte slaapcyclus

Als tweede is het goed om te weten dat de slaapcyclus van je kleine anders is dan die van jou. Een slaapcyclus houdt in dat je als mens verschillende fasen van de slaap doorloopt. Na elke cyclus word je even kort wakker waarna een nieuwe cyclus begint.

De slaapcyclus van een baby van 0-6 maanden duurt meestal zo’n 50 minuten, die van een volwassen persoon duurt zo’n 90 minuten. Dat is al een van de redenen waarom je baby soms alleen maar korte slaapjes doet. De andere reden is dat je baby nog moet leren de verschillende slaapcycli aan elkaar te knopen. ’s Nachts worden wij na 90 minuten wakker, maar vallen zo snel weer in slaap, dat we hier niks van merken. Je baby moet deze kunst nog leren beheersen. Een ook dat kost tijd.

Waarom wil je baby niet slapen?

Valt je baby niet in slaap als je hem of haar in het bedje legt? Of wordt je kleine na 50 minuten huilend wakker? Dat kan verschillende redenen hebben, waaronder:

• Je baby weet niet hoe hij zelf in slaap kan komen
• Je baby heeft honger
• Je baby heeft een vieze luier
• Je baby heeft last van krampjes, doorkomende tandjes of andere ongemakken
• Je baby maakt een grote sprong in zijn of haar ontwikkeling
• Je baby is niet moe genoeg of juist erg moe

Je ziet het, er zijn heel veel verschillende oorzaken. Soms weet je direct wat het is, bijvoorbeeld als de poeplucht je tegemoetkomt wanneer je je baby uit bed haalt, maar soms heb je ook geen idee.

Tip: heb je het idee dat je baby slecht slaapt door een medische oorzaak? Raadpleeg dan je huisarts.

Baby wil overdag niet slapen

Overdag heeft je baby meerdere slaapjes nodig. Je kleine kan, zeker in het begin, nog niet lang wakker zijn tussendoor. Valt je baby overdag moeilijk in slaap? Let dan op:

• Wakkertijden
• Slaapsignalen
• Ritme en regelmaat

Wakkertijd

De eerste weken is je baby tussen de slaapjes door eigenlijk alleen wakker voor een voeding en even knuffelen en valt dan weer in slaap. De tijd dat je baby wakker kan zijn, wordt naarmate je kindje ouder wordt steeds langer. Dit wordt ook wel de wakkertijd genoemd.

Dit zijn de gemiddelde wakkertijden van baby’s tot 1 jaar:

De leeftijd van je baby:	De tijd die je baby gemiddeld wakker is:
Van 0 tot 4 maanden oud	1 tot 2 uur (in het begin soms zelfs korter)
Van 4 tot 7 maanden oud	1,5 tot 3 uur
8 tot 12 maanden oud	2 tot 4 uur

Overdag is het goed om de wakkertijden van je baby in de gaten te houden. Als je baby te lang wakker is, kan hij of zij namelijk te moe worden en daardoor niet in slaap willen vallen. Is de wakkertijd (bijna) voorbij en zie je duidelijke slaapsignalen? Leg je kleine dan in bed.

Slaapsignalen

Veel baby’s geven duidelijk aan dat ze moe zijn. Dit noem je slaapsignalen. Dit zijn de meest voorkomende:

• Gapen
• Aan de oren zitten of in de oogjes wrijven
• Minder actief zijn en geen contact meer zoeken
• Heel druk zijn
• Jengelen of huilen

Dit zijn allemaal tekenen dat je baby wil slapen. Let goed op deze signalen en breng je baby, zodra je de eerste tekenen van vermoeidheid ziet, naar bed.

Is je baby heel druk? Dan kan het ook zijn dat je kleine daardoor niet wil slapen. Het kan dan raadzaam zijn om je baby aan minder prikkels bloot te stellen. Slaapt je baby altijd slecht nadat je op visite bent geweest? Plan dan niet elke dag een bezoekje in. Slaapt je baby moeilijker na een dagje op de opvang? Zorg er dan de dag erna voor dat je kleine even rustig thuis, in zijn vertrouwde omgeving, bij kan komen.

Ritme en regelmaat

Een pasgeboren baby heeft nog geen ritme, maar naarmate je baby ouder wordt ga je wel patronen ontdekken. Door dezelfde handelingen in dezelfde volgorde uit te voeren, werk je aan ritme en regelmaat. Geef je baby bijvoorbeeld altijd een voeding zodra hij of zij wakker is, speel en knuffel even samen en laat je baby daarna weer slapen.

Wanneer je baby 3 tot 4 maanden oud is, kun je langzaamaan naar een vaste dagroutine toewerken. Je kindje zal dan steeds meer op vaste tijden gaan slapen. Maar blijf hierbij wel altijd flexibel. Houd rekening met een half uurtje tot een uurtje speling. Ook zijn er dagen dat je baby nu eenmaal meer behoefte heeft aan slaap dan andere dagen. Blijf dus altijd goed naar je kleine en de slaapsignalen luisteren.

Tip: je baby hoeft overdag niet altijd in bed of in het wiegje te slapen. Zeker jonge baby’s slapen vaak ook heel goed in de draagzak, de wandelwagen of het autostoeltje. Probeer wel af en toe of je baby ook overdag in bed wil slapen. Gebruik hiervoor het beste slaapje van je kindje om je kleine zo te laten wennen. Is je baby erg moe? Dan kan het fijn zijn om een slaapje op een makkelijke plek te doen, bijvoorbeeld tijdens een wandeling. Wanneer je kindje dan minder moe is, kun je weer proberen of hij of zij zelf in slaap valt.

Baby wil ’s avonds niet slapen

Een pasgeboren baby heeft meestal nog geen dag- en nachtritme en slaapt ’s nachts nog niet langer dan overdag. De eerste weken is het daarom belangrijk om je baby duidelijk te maken dat het nacht is en dat dat de tijd is om te slapen. Dit doe je door het ’s nachts zo donker mogelijk te maken en zo stil mogelijk te zijn. Wordt je baby wakker met honger? Voed je kleine dan, maar doe minder gezellig dan overdag en zet alleen een klein nachtlampje aan.

Na een aantal weken merk je dat het ritme van je baby steeds meer verschuift en op je eigen ritme gaat lijken. Veel baby’s gaan ’s nachts langer doorslapen. En geloof ons, die eerste paar keer dat jij ook weer meerdere uren achter elkaar slaapt zijn echt zalig! Het kan wel even duren voor je baby echt complete nachten gaat maken.

Wanneer je baby ’s nachts langer gaat doorslapen, is het goed om een vast avondritueel te hebben.

Avond- en nachtvoeding

Nadat je baby ’s avonds in slaap is gevallen, kan het zijn dat hij ’s avonds en ’s nachts nog een of meerdere keren komt voor een voeding. Dat is heel normaal. Waarschijnlijk valt je kleine tijdens of na de voeding snel weer in slaap. Je baby kan namelijk niet zo lang zonder voeding en wordt daarom nog geregeld wakker. De tijd die je baby ’s nachts achter elkaar slaapt wordt steeds langer en je kleine heeft, mits hij of zij overdag genoeg voeding krijgt, ’s nachts ook steeds minder vaak voeding nodig.

Valt je baby niet zelf in slaap?

Zelf in slaap vallen is een vaardigheid die veel baby’s moeten leren. Het belangrijkste advies is om je baby altijd slaperig, maar nog wel wakker in bed te leggen. Je kindje is dan moe genoeg om in slaap te vallen, maar nog wel wakker genoeg om bewust aan deze vaardigheid te werken.

Wanneer je kindje altijd in slaap valt tijdens het voeden of in slaap gewiegd wordt, leert je kleine niet goed om zelf in slaap te vallen. Dit noem je afhankelijke slaapassociaties. Je baby heeft jou nodig om in slaap te vallen. En dat betekent dan niet alleen overdag, maar ook ’s nachts tussen twee slaapcycli in.

Tip: veel baby’s vallen in de ochtend makkelijker in slaap dan in de (late) middag. Probeer daarom om je kindje ’s morgens zelf in slaap te laten vallen, maar ga eind van de middag een stukje wandelen zodat hij of zij in de kinderwagen slaapt. Zo oefen je wel, maar maak je het voor jullie allebei niet te moeilijk.

Je baby laten huilen?

Je hoort wel eens dat je je baby gewoon even moet laten huilen nadat je hem of haar in bed hebt gelegd en dat hij of zij vanzelf wel in slaap valt. Dit hoeft niet altijd zo te zijn. Kijk wat voor jou en je baby werkt. Er zijn inderdaad baby’s die het huilen even nodig hebben om te ontladen. Maar er zijn ook baby’s die huilen omdat ze een vieze luier hebben of behoefte aan een knuffel. Luister altijd naar je eigen gevoel.

Hulpmiddelen om je baby in slaap te laten vallen

Wil je baby niet slapen of slaapt hij moeilijk door? Dan zijn er ook hulpmiddelen die je kunt gebruiken om je baby in slaap te laten vallen, zoals:

• Een fopspeen
• Inbakeren
• Witte ruis

Fopspeen

Baby’s hebben een grote zuigbehoefte. Deze wordt deels vervuld door het zuigen aan de fles of de borst, maar het kan nodig zijn om je baby daarnaast een fopspeen te geven. Door op de speen te zuigen, wordt je baby rustig en ontspannen. En dat zorgt ervoor dat je kleine sneller in slaap valt. Het kan dus zijn dat je baby bij het slapen een speen nodig heeft. Wordt je baby ’s nachts wakker, dan kan het nodig zijn om de speen er opnieuw in te doen. Het duurt namelijk even voordat je baby dit zelf kan doen.

Andere baby’s sabbelen graag op hun handjes of gaan duimen. Ook dit zorgt ervoor dat ze rustiger worden en dus ook makkelijker in slaap komen.

Inbakeren

Ook inbakeren kan helpen om je baby sneller in slaap te laten vallen. Hierbij wikkel je je baby in een speciale inbakerdoek of slaapzak zodat hij of zij minder ongecontroleerde bewegingen kan maken. In Je baby inbakeren: wanneer en hoe doe je dat? lees je hier alles over.

Witte ruis

Een andere methode die veel gebruikt bij baby’s die onrustig slapen of niet willen slapen is witte ruis. Witte ruis klinkt voor je baby als de geluiden in de baarmoeder. Deze geven je baby een veilig gevoel en maken hem of haar rustig. Daarnaast verdwijnen andere geluiden naar de achtergrond, waardoor je baby minder last heeft van de buurman die net de heg gaat snoeien tijdens het middagdutje of oudere broers en zussen die door het huis rennen. Er zijn speciale babyfoons en producten met witte ruis te koop. Ook zijn er op YouTube filmpjes te vinden.

Slaap lekker!

Je begrijpt nu beter hoe de slaap van je baby zich moet ontwikkelen en dat slapen een vaardigheid is die je baby steeds beter onder de knie krijgt. Hopelijk heb je wat aan de tips in deze blog en slaapt je baby snel weer als een roosje.

Deze informatie wordt beschikbaar gesteld met als enig doel behulpzame informatie te verstrekken aan bezoekers. Deze informatie heeft geen therapeutische of diagnostische waarde. Ook is de informatie niet bedoeld als vervanging van diensten, informatie of gegevens van artsen, specialisten of andere gediplomeerden en professionals.

Dit artikel is voor het laatste bijgewerkt op 19 januari 2023

Bronnen:

https://www.jgzrichtlijnen.nl/alle-richtlijnen/richtlijn/?richtlijn=40&rlpag=1878