Verstopping van de darmen, obstipatie of constipatie: het is iets waar we allemaal weleens last van hebben. Als je moeilijk naar het toilet kunt, is dat vaak erg ongemakkelijk en gênant: je vertelt niet op een verjaardagsfeestje dat je al vijf dagen niet hebt gepoept. Maar obstipatie of verstopping is echt niet iets om je voor te schamen. Hier lees je wat de oorzaak is en geven we je tips om obstipatie te verlichten.
Wat is obstipatie?
Wat is obstipatie eigenlijk? Iedereen heeft zijn eigen ritme als het op ontlasting aankomt. De een hoeft maar drie keer per week, de ander poept misschien wel drie keer per dag. Dat is allemaal heel normaal. Als poepen moeilijk gaat of als je helemaal niet kunt poepen en je minder dan drie keer per week ‘moet’ dan kan er sprake zijn van obstipatie, ook wel verstopping van de darmen of constipatie genoemd.
Bij obstipatie blijft de ontlasting te lang in je dikke darm zitten. Hier wordt vocht uit de poep gehaald waardoor het droger en harder wordt. Hoe langer de ontlasting in je dikke darm blijft, hoe droger en harder het wordt en hoe moeilijker het wordt om je lichaam te verlaten. Je hebt vaak wel de drang om te poepen, maar het komt er niet uit.
Obstipatie symptomen
- Obstipatie is het tegenovergestelde van diarree. De ontlasting blijft in je darmen zitten waardoor je klachten kunt krijgen. Je herkent een verstopping aan één of meerdere van deze symptomen:
- Je poept minder dan drie keer per week
- Je hebt moeite om je ontlasting naar buiten te werken
- Poepen kan pijnlijk zijn
- Je hebt vaak het idee dat je buik vol zit (opgeblazen gevoel)
- Je hebt buikpijn of darmkrampen
- Je poep ziet er droog en keutelig uit
Mogelijke oorzaken obstipatie
- De oorzaak van obstipatie is een langzame doorgang van afvalstoffen door je darmen. Dit komt bijvoorbeeld doordat je:
- Te weinig drinkt
- Te weinig vezels eet
- Te weinig beweegt
- Niet naar het toilet gaat wanneer je aandrang hebt
- Stress hebt
Obstipatie door ziekte of medicijngebruik
Naast bovenstaande oorzaken, kan constipatie ook veroorzaakt worden door medicijnen of ziekte. Bepaalde medicijnen kunnen voor verstopte darmen zorgen. Ook kunnen ziekten zoals een traag werkende schildklier, prikkelbare darm syndroom en voedselallergieën of -intoleranties obstipatie veroorzaken.
Obstipatie tijdens zwangerschap
Als je zwanger bent, heb je een grotere kans op verstopping. Dit komt doordat je darmen in de verdrukking komen door je groeiende baarmoeder. Ook zorgen hormonen ervoor dat je darmen langzamer gaan werken.
Obstipatie bij baby’s
Kan jouw baby niet poepen? Huilt je baby tijdens het produceren van een poepluier? Of merk je dat je baby veel moeite moet doen om de ontlasting te laten komen? Obstipatie bij een baby kan voorkomen wanneer je van borstvoeding overstapt op flesvoeding. De darmen van je baby moeten dan even wennen aan deze overgang. Geef je baby daar de tijd voor.
Obstipatie bij kinderen
Je kind kan niet poepen. Dat is vervelend. De oorzaken van obstipatie bij een kind komen grotendeels overeen met de oorzaken van volwassenen. Let op of je kind wel genoeg de tijd neemt om rustig op de wc te zitten. Het kan zijn dat je kind te druk is met spelen, of simpelweg het geduld er niet voor heeft om te poepen. Ook is het mogelijk dat je kind niet durft te poepen in een vreemde omgeving of op school. Als poepen als pijnlijk wordt ervaren, waardoor het kind niet wilt poepen, kan dit ook een oorzaak zijn voor obstipatie.
Gevolgen van obstipatie
- Obstipatie is vervelend. Als je darmen verstopt zitten, kan dit voor ongemakken zorgen. Als gevolg hiervan kun je ook last krijgen van:
- Aambeien
- Overloopdiarree
Aambeien
Aambeien zijn uitstulpingen van het slijmvlies aan de binnenkant van je darm, vlak voor de anus. Ze kunnen ontstaan door hoge druk, bijvoorbeeld als je veel moeite moet doen om te poepen. Om deze reden kun je ze krijgen als gevolg van constipatie. Naast aambeien kun je ook kloofjes of scheurtjes bij je anus krijgen die soms kunnen gaan bloeden als je probeert te poepen.
Overloopdiarree
Als je darmen vol zitten, kan er wat dunne ontlasting naar buiten lekken. Dit sijpelt dan als het ware langs de hardere poep. Je noemt dit overloopdiarree.
Niet kunnen poepen: praat erover
Niet kunnen poepen is een supervervelend gevoel. Je voelt je dan niet lekker en je buik voelt opgeblazen. Je bent geneigd om hier niet over te praten. Toch is het goed om dit wel toe doen. Vaak geeft dit al wat ontspanning, wat al helpt tegen obstipatie.
Obstipatie verhelpen
Heb je last van verstopte darmen of wil je voorkomen dat je darmen verstopt raken? Wat kun je doen bij obstipatie? Deze tips kunnen je helpen als je niet kunt poepen:
- Eet voldoende vezels
- Drink voldoende
- Kom in beweging
- Houd je poep niet in
- Eet en poep regelmatig
- Zit op de juiste manier op de wc
- Vermijd stress
Eet voldoende vezels
Vezels werken in je darm als een soort spons: ze nemen water op en geven zo volume aan je ontlasting. Hierdoor kan je ontlasting gemakkelijk je darmkanaal passeren. Ook zorgen vezels ervoor dat je darm in beweging blijft. Volkorenbrood, groente, fruit, noten en peulvruchten zijn goede bronnen van vezels.
Drink voldoende
Voldoende drinken is echt een must. Vezels kunnen namelijk alleen hun werk doen als ze opgezwollen zijn. En om op te zwellen hebben ze vocht nodig. Drink 1,5 tot 2 liter per dag en kies bij voorkeur voor water of thee zonder suiker.
Kom in beweging
Zet elke dag voldoende stappen of ga fietsen, stofzuigen of tuinieren. Door te bewegen komen ook je darmen in beweging. Heb je een zittend beroep? Sta dan minimaal elk uur even op om een rondje te lopen. Een stevige wandeling na het eten is een goede manier om je spijsvertering op gang te brengen.
Houd je poep niet in
Als je moet, dan moet je. Waar je ook bent en wat je ook doet: negeer de aandrang niet. Als je je poep ophoudt, haalt je lichaam het toegevoegde water weer uit je ontlasting, waardoor het steeds moeilijker wordt om naar het toilet te gaan.
Eet en poep regelmatig
Wat eten en poepen betreft lijken wij mensen op honden. Als je elke dag op ongeveer dezelfde momenten eet en op hetzelfde moment naar de wc gaat, raakt je lichaam aan dat ritme gewend en krijg je vanzelf aandrang. Het kan helpen om gewoon op een vast tijdstip op de wc te gaan zitten, of je nu aandrang hebt of niet. Neem je tijd en forceer niets. Is het na 20 minuten nog niet gelukt, dan probeer je het morgen weer.
Zit op de juiste manier op de wc
Je wc zorgt niet automatisch voor de juiste poephouding. Als je zit, moet je ontlasting namelijk eerst een knik maken voor het je lichaam kan verlaten. Eigenlijk is een hurkhouding een veel betere houding waarbij je ontlasting er sneller en gemakkelijker uit kan. Je manoeuvreert jezelf makkelijk in de juiste houding door een krukje onder je voeten te plaatsen. Zorg voor een licht bolle rug, ontspan je bekkenbodem en beweeg eventueel je knieën van en naar elkaar.
Vermijd stress
Stress en spanning kunnen op je darmen slaan en daardoor constipatie veroorzaken. Probeer daarom regelmatig te ontspannen en stress zoveel mogelijk te vermijden.
Wanneer moet je je huisarts bellen bij obstipatie?
Als je obstipatie hebt, is het belangrijk om eerst goed bovenstaande tips op te volgen. Helpen deze niet binnen enkele weken? Dan kun je contact opnemen met je huisarts. Doe dit ook als je vermoedt dat de obstipatie een bijwerking is van medicijnen die je gebruikt of als er bloed bij je ontlasting zit.
Kunnen bepaalde middelen helpen bij obstipatie?
Bij een verstopping kun je een laxeermiddel gebruiken. Dit kan je helpen om weer te kunnen poepen. Maar onthoud wel dat dit de oorzaak niet wegneemt. Als je bijvoorbeeld te weinig blijft drinken, blijft je ontlasting hard en gaat poepen moeizaam. Het is dus altijd belangrijk om te kijken wat de obstipatie veroorzaakt en die oorzaak aan te pakken.
Dulcolax */*** is een laxeermiddel dat gebruikt wordt bij moeilijke stoelgang. De werkzame stof hierin prikkelt het darmslijmvlies. Hierdoor zullen de darmbewegingen versnellen, waardoor de inhoud van de darmen wordt voortgestuwd. Dulcolax maagsapresistente tabletten geven 6 tot 12 uur na inname een zachte ontlasting.
Je kunt ook kiezen voor Metamucil Orange Sachets **/***. Metamucil Suikervrij vermengt zich met de darminhoud en heeft het vermogen om water op te nemen. Zo wordt voor een zachte, niet irriterende vulling van de darm gezorgd, wat de werking van de darm stimuleert en dus de stoelgang bevordert.
Verstopte darmen: dit kun je doen
Poep je minder dan drie keer per week? Dan bestaat de kans dat je obstipatie hebt. Je ontlasting is dan hard en komt er maar moeizaam uit. Vaak wordt een verstopping veroorzaakt door je levensstijl. Genoeg bewegen, water drinken en vezelrijk eten zijn belangrijk voor een goede stoelgang. Gelukkig weet je nu precies wat obstipatie symptomen zijn en wat je kunt doen om verstopte darmen te helpen voorkomen.
*NIET GERBUIKEN BIJ Darmafsluiting, verstopping maagdarmkanaal, acute blindedarmontsteking of ontstekingen ingewanden, ernstige buikpijn met misselijkheid en braken, ernstige uitdrogingsverschijnselen, kort voor inname plotseling heftige buikpijn. Niet gebruiken i.c.m. met plaspillen (diuretica) of bijnierschorshormonen (corticosteroïden). Intolerantie bepaalde suikers. Niet langer dan 3 dagen achter elkaar gebruiken.
**NIET GEBRUIKEN BIJ Plotseling optredende buikpijn of verandering in stoelgang, vernauwing (obstructie) darm, beknelde ontlasting, fenylketonurie bij zwangeren en kinderen, kinderen jonger dan 6 jaar. Niet gelijktijdig innemen met andere medicijnen, maar een half uur voor of na toediening. Bij geen verbetering binnen 7 dagen, raadpleeg arts.
*** dit is een geneesmiddel, lees voor gebruik de bijsluiter
